ارتودنسی جراحی یا درمان ارتوگناتیک: هزینه و مراقبت
جراحی ارتودنسی یا جراحی ارتوگناتیک به منظور اصلاح و درمان طیف وسیعی از ناهنجاری‌های اسکلتی و دندانی جزئی یا شدید انجام می‌شود که مهم‌ترین آنها شامل نامرتبی فک‌ها و دندان‌ها است و درمان آن می‌تواند موجب بهبود توانایی فرد در جویدن غذا، صحبت کردن و نفس کشیدن شود. با وجود آنکه جراحی ارتودنسی تأثیر چشمگیری بر بهبود زیبایی و شکل ظاهری بیمار دارد، اما هدف اصلی از انجام این عمل جراحی، اصلاح مشکلات عملکردی بیمار است.
مزایای جراحی ارتودنسی
جراحی ارتودنسی، دندان‌ها و فک‌های شما را به موقعیت بهتری منتقل می‌کند تا وضعیت متعادل‌تر، عملکرد بهتر و وضعیت سالم‌تری پیدا کنند. اگرچه هدف از این جراحی، بهبود عملکرد دهان و دندان شما است اما بعضی افراد از مزایای دیگر این جراحی از جمله بهبود زیبایی ظاهری و توانایی گفتاری نیز بهره‌مند می‌شوند. نتایج جراحی ارتوگناتیک می‌تواند تأثیر مثبت چشمگیری بر بسیاری از ابعاد زندگی شما داشته باشد و به این ترتیب یک فرد بسیار بهتر و سالم‌تری از شما بسازد.
درمان چه مشکلاتی ممکن است به جراحی ارتودنسی نیاز داشته باشد؟
برخی از شایع‌ترین عوارض و مشکلاتی که درمان آنها نیاز به جراحی ارتوگناتیک دارد، عبارتند از:
- مشکل در جویدن یا گاز گرفتن غذا
- مشکل در بلعیدن غذا
- درد مزمن فک یا مفصل فک (TMJ) و سردردهای ناشی از آن
- ساییدگی شدید دندان‌ها
- اپن بایت
- نامتوازن بودن شکل ظاهری صورت از جلو یا از نیمرخ
- مصدومیت یا نقایص مادرزادی در ناحیه صورت
- عقب بودن چانه
- جلو بودن فک
- ناتوانی در به هم رساندن لب‌ها بدون کشیدن آنها
- تنفس از راه دهان به صورت مزمن و خشکی دهان در نتیجه آن
- بیماری وقفه تنفسی در خواب
روند مراحل جراحی ارتودنسی فک چگونه است؟
قبل از انجام جراحی ارتودنسی ابتدا دندان‌های شما با استفاده از سیم‌کشی به موقعیت جدیدی جابه‌جا می‌شوند. دندان‌ها در این مرحله به موقعیتی منتقل می‌شوند که بعد از جراحی ارتودنسی بتوانند به شکل مناسبی بر روی هم قرار بگیرند. به همین دلیل ممکن است بعد از پایان این مرحله شما ابتدا فکر کنید که مشکل بی‌نظمی و نامرتبی دندان‌هایتان به جای آنکه بهتر شود، بدتر شده است. اما هنگامی که جراح با انجام جراحی ارتوگناتیک موقعیت فک‌های شما را اصلاح کند، خواهید دید که دندان‌هایتان به خوبی بر روی هم منطبق خواهند شد.
از هنگامی که دوره ارتودنسی پیش از جراحی شروع می‌شود تا وقتی که به پایان خود نزدیک می‌شود، وضعیت فک و دندان‌های شما به وسیله عکس‌های اشعه ایکس، تصاویر معمولی و قالب‌های مخصوصی که از دندان‌هایتان گرفته می‌شود، به طور مرتب ثبت و ضبط می‌گردد تا به جراح در برنامه‌ریزی و تعیین چگونگی انجام عمل جراحی کمک کند.
بسته به نوع عمل جراحی ارتودنسی، این عمل ممکن است تحت بیهوشی عمومی در یک بیمارستان و یا یک مرکز جراحی سرپایی و یا حتی در مطب دندانپزشکی انجام شود. انجام این جراحی به طور کامل ممکن است بین یک تا چند ساعت طول بکشد.
جراحی ارتودنسی فک شامل 4 مرحله است:
- درمان‌های قبل از ارتودنسی
- ارتودنسی قبل از جراحی
- عمل جراحی
- درمان‌های بعد از جراحی
تکمیل تمامی این مراحل به طور متوسط به حدود 12 تا 18 ماه زمان نیاز دارد.
درمان‌های قبل از ارتودنسی
این مرحله معمولاً در آستانه شروع درمان ارتودنسی انجام می‌شود. اقدامات این مرحله می‌تواند شامل کشیدن بعضی از دندان‌ها و جراحی بافت‌های نرم جهت نمایان کردن دندان‌های نهفته باشد. همچنین در این مرحله باید برای انجام درمان‌های پیشگیرانه و احتمالاً پُر کردن بعضی از دندان‌ها، حتماً به دندانپزشک خانوادگی خود مراجعه کنید. هر کدام از این عمل‌ها که قبل از شروع دوره ارتودنسی برای شما لازم باشد، به شما اطلاع داده خواهد شد.
ارتودنسی قبل از جراحی
درمان ارتودنسی به معنی آن است که شما باید بریس‌ها یا همان سیم‌کشی دندان‌ها را به مدت حدود 6 تا 12 ماه قبل از جراحی فک در دهان خود داشته باشید. این بریس‌ها برای صاف و مرتب کردن دندان‌های شما که پیش‌نیاز جراحی ارتودنسی می‌باشد، استفاده می‌شود. علاوه بر آن، سیم‌کشی دندان‌ها در طول مدت جراحی و بعد از آن نیز برای کمک به صاف نگه داشتن فک و دندان‌ها ضروری هستند.
عمل جراحی
مرحله آماده‌سازی
هنگامی که دندان‌ها با استفاده از ارتودنسی صاف و مرتب شدند، برنامه عمل جراحی نهایی با جزئیات کامل بر اساس ارزیابی‌های کلینیکی و رادیوگرافی تعیین می‌شود. سپس سیم‌کشی دندان‌ها کمی تغییر کرده و تنظیماتی در آنها انجام می‌شود تا بتوان عمل جراحی را انجام داد. بعد از این مرحله قالب‌هایی از فک و دندان‌های شما تهیه می‌شود و از روی آنها اسپلینت‌هایی ساخته می‌شود که فک‌های شما را در موقعیتی که از قبل تعیین شده است، نگه می‌دارد. جزئیات عمل جراحی شامل مدت بستری در بیمارستان و مراحل بهبودی بعد از عمل، در این مرحله برای شما شرح داده می‌شود.
مرحله جراحی در بیمارستان
مراحل پذیرش در بیمارستان و معاینات مربوط به بیهوشی برای عمل جراحی ارتودنسی شبیه به همه عمل‌های جراحی دیگر است. معمولاً شما روز قبل از جراحی در بیمارستان پذیرش می‌شوید. اولین شب بعد از عمل را در بخش مراقبت‌های ویژه می‌گذرانید و بعد از آن به مدت یک تا دو روز در بخش عمومی بستری خواهید بود.
درمان‌های بعد از جراحی
در طول دوره بهبودی بعد از عمل، یک سری کش‌های پلاستیکی به مدت حدود 3 ماه بر روی سیم‌کشی دندان‌های شما قرار داده می‌شود. همچنین در این مرحله، متخصص ارتودنسی اصلاحات بیشتری را بر روی دندان‌های شما انجام می‌دهد تا ظرف مدت حدود 3 تا 6 ماه موقعیت دندان‌ها را مطابق با موقعیت جدید فک شما تنظیم کند. بعد از آنکه سیم‌کشی دندان‌های شما برداشته شد، شما باید حداقل به مدت 12 ماه از نگهدارنده استفاده کنید.
دستورالعمل‌های بعد از عمل جراحی
بعد از عمل جراحی ارتودنسی، جراح شما توصیه‌ها و دستوراتی در خصوص تغییر رژیم غذایی در اختیار شما می‌گذارد که شامل غذاهای جامد و مایعات خواهد بود. همچنین یک برنامه زمانی برای بازگشت به رژیم غذایی معمول برای شما تعیین می‌کند. علاوه بر آن احتمالاً از شما خواسته می‌شود که سیگار و هر نوع محصول دخانی را ترک کنید و تا مدتی از فعالیت‌های فیزیکی شدید خودداری نمایید.
درد و ناراحتی بعد از جراحی ارتودنسی فک معمولاً به راحتی با داروهای مسکن کنترل می‌شود و بیمار می‌تواند بسته به وضعیت حال عمومی خود بعد از یک تا سه هفته به محل کار یا تحصیل خود بازگردد. دوره بهبودی اولیه بعد از عمل در حدود 6 هفته طول می‌کشد، اما بهبودی کامل فک‌ها به حدود 9 تا 12 ماه زمان نیاز دارد.
عوارض جانبی ناشی از جراحی فک
- افسردگی بیمار از عوارض معمول بعد از هر عمل جراحی و بخصوص بعد از آن دسته از جراحی‌هایی است که در ناحیه صورت انجام می‌شود.
- درد در اغلب بیمارانی که عمل جراحی فک انجام می‌دهند، معمولاً مشکل اساسی ایجاد نمی‌کند.
- ورم صورت معمولاً بعد از 36 تا 48 ساعت از عمل جراحی به حداکثر مقدار خود می‌رسد و تا حدود یک هفته بعد از عمل به همین وضعیت باقی می‌ماند. بعد از گذشت یک هفته، ورم صورت شروع به کاهش می‌کند و حدود 6 تا 8 هفته بعد تقریباً به طور کامل برطرف می‌شود.
- به فاصله بسیار کوتاهی بعد از عمل جراحی فک، شما می‌توانید بدون مشکل چندانی، صحبت کنید غذاهای نرم را ببلعید و مایعات بنوشید. مشکلات خفیفی که در این مرحله وجود دارد به خاطر کش‌های لاستیکی است که برای ثابت نگه داشتن فک‌ها استفاده شده است. قدرت جویدن شما نیز با گذشت زمان به تدریج بهبود پیدا می‌کند.
هزینه
جراحی ارتوگناتیک یک عمل جراحی اصلاحی فک است که برای صاف و مرتب کردن فک شما و رفع ناهنجاری‌های اسکلتی مربوط به استخوان فک انجام می‌شود. هزینه جراحی ارتوگناتیک در کمترین حالت شامل دستمزد جراح، هزینه‌های بیمارستان، هزینه‌های ارتودنسی قبل و بعد از جراحی، هزینه بیهوشی و داروهای مسکن خواهد بود. اما هزینه نهایی این عمل به شرایط و نیازهای خاص هر بیمار بستگی خواهد داشت.
