درمان آندربایت (جلوبودن دندان ها و فک پایین) با ارتودنسی

در حالت ایده‌آل، دندان‌های فک بالایی و پایینی اصطلاحا جفت هستند به این معنا که دندان‌های فک بالا  در حالت بسته‌ی فک‌ها، دقیقا بالای دندان‌های فک پایین هستند و نسبت به آن ها عقب یا جلوتر نیستند. با این حال در مواردی دندان‌های فک پایین جلوتر از دندان‌های فک بالا قرار می‌گیرند که به این حالت آندربایت گفته می‌شود. مشکل اندربایت یا جلو بودن دندان ها ی پایین در حال حاضر مشکلی شایع در بین کودکان و بزرگسالان است. مشکل آندربایت موجب می‌شود که والدین نسبت به سلامت دندان‌های کودک خود بسیار نگران شوند. اما در این مورد زیاد جای نگرانی نیست چرا که در اغلب موارد این مشکل به خودی خود برطرف می‌شود. اما در صورتی که با گذشت زمان این حالت برطرف نشود، لازم است که علت بروز این مشکل تشخیص داده شده و روش‌های درمانی ممکن مورد بررسی قرار گیرند.درمان مشکل آندربایت نه تنها برای حفظ سلامت دندان‌ها لازم است بلکه می‌تواند برای حفظ اعتماد به نفس شما و مثبت بودن تصوری که از ظاهر خود دارید، ضروری باشد.

آندربایت چیست؟

نامرتبی دندان‌ها و فک می‌توان حالات بسیار مختلفی داشته باشد که آندربایت نیز یکی از آن‌ها است. در این حالت، دندان‌های فک بالا و پایین به شکل نامناسبی بروی هم قرار می‌گیرند و دندان‌های فک بالا عقب‌تر از دندان‌های فک پایین هستند.شدت مشکل آندربایت در افراد مختلف، متفاوت است. در مواردی که مشکل آندربایت خفیف  است، ممکن است جلو بودن دندان‌های فک پایین به سختی قابل تشخیص باشد، اما در موارد شدید، این حالت تاثیر بسیار زیادی بر ظاهر فرد می‌گذارد و بنابراین، گذشته از مشکلات دندانی، اعتماد به نفس فرد نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. هرچند تنها 5 تا 10 درصد از افراد به مشکل آندربایت (جلوبودن دندان‌های فک پایین) دچار می‌شوند اما برای همین عده‌ی کم، این مشکل می‌تواند در روابط شخصی و کاری فرد ایجاد ناراحتی و احساس خجالت کند  و اعتماد به نفس او را پایین بیاورد.

علل

ژنتیک

در اغلب موراد، جلو بودن فک پایین بر اثر عوامل ژنتیکی است و از والدین به فرزند به ارث می‌رسد. در صورتی که خود شما یا یکی از والدین شما به مشکل آندربایت (جلو بودن دندان‌های فک پایین) دچار هستید، احتمال آن که فرزند شما به این مشکل دچار شود نیز بیشتر است.

عادات بد

به جز عوامل ژنتیکی، برخی عادات بد مانند مکیدن انگشت، استفاده طولانی مدت از پستانک، کشیدن زبان پشت دندان‌ها، نفس کشیدن مداوم با دهان یا داشتن عادات غلط در جویدن غذا نیز می‌تواند باعث جلو رفتن فک پایینی و یا بدتر شدن این مشکل شود.

عوارض

در صورتی که مشکل آندربایت به موقع درمان نشود، موقعیت قرارگیری غیرطبیعی فک‌ها و دندان‌ها می‌تواند با گذشت زمان مشکلاتی را ایجاد کند: عوارض شایع ناشی از مشکل اندربایت عبارتند از:

• درد فک و اختلالات TMJ
• افزایش  خطر بروز پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه
• نامرتبی دندان‌ها
• فرسایش مینای دندان
• تغییر پیدا کردن ظاهر چهره و دهان و موقعیت فک
• مشکل در جویدن، صحبت کردن و بلعیدن غذا
• مشکل در اعتماد به نفس فرد به خاطر ظاهر خود

درمان

درمان کردن مشکل آندربایت یا جلوبودن فک و دندان‌های پایین برای حفظ عملکرد صحیح دندان‌ها و فک و پیشگیری از مشکلات دهانی و دندانی بسیار مهم و حیاتی است. متخصص ارتودنسی با توجه به وضعیت فرد، سن و شدت جلو بودن دندان‌های فک پایین، بهترین روش درمان اپن بایت و آندربایت را پیشنهاد می‌دهد. در اغلب موارد می‌توان این مشکل را با روش‌های درمان عیرجراحی برطرف نمود. البته برای بیمارانی با سنین بالاتر یا بیمارانی که میزان جلوبودن دندان‌های فک پایینی آن‌ها شدید است، معمولا انجام جراحی پیشنهاد می‌شود.

روش‌های غیرجراحی

برخلاف تصور عامه، جلوبودن دندان‌های فک پایین، در تمامی موارد نیز به جراحی نیاز ندارد. در واقع بسیاری از موارد ابتلا به آندربایت خفیف تا متوسط را می‌توان با روش‌های غیرجراحی و متد‌های ارتودنسی فک پایین درمان نمود. کودکان نسبت به بزرگسالان، متقاضی بسیار مناسب‌تری برای روش‌های غیرجراحی هستند چرا که دندان‌های آن‌ها همچنان در حال رشد است. در صورتی که مشکل آندربایت زودهنگام تشخیص داده شود، شانس درمان آن بیشتر است و می‌توان از لزم انجام روش‌های تهاجمی و جراحی پیشگیری کرد. برای درمان آندربایت به روش غیرجراحی ممکن است از ترکیبی از چند روش مختلف استفاده شود.

گسترش‌دهنده‌ی فک بالا

وسیله‌ی مخصوص کسترش دهنده‌ی فک بالایی در سقف دهان بیمار قرار داده می‌شود. در حین انجام این درمان،بیمار با استفاده از یک کلید میزان فشار این وسیله را بیشتر می‌کند تا دندان‌های دو طرف فک بالایی بسط داده شوند. با گذشت زمان سایز عرضی این وسیله افزایش پیدا می‌کند و قوس دندان‌های ک بالا را بیشتر می‌کند که این امر موجب تغییر پیدا کردن موقعیت قرار گیری دندان‌های فک بالا و پایین نسبت به هم می‌شود.

ماسک صورت برای کشش معکوس

وسیله‌ی استفاده شده در این روش مشابه با هدگیر مخصوص ارتودنسی است. این وسیله به دور سر بیمار بسته می‌شود و به سیم‌های فلزی که به دندان‌های عقبی فک بالا وصل هستند، متصل می‌شود تا بدین ترتیب، فک بالا را به سمت موقعیت صحیح هل دهند.

کاپ چانه

کاپ چانه وسیله‌ای است که دور چانه و دور سر قرار می‌گیرد تا با ایجاد فشار به فک در جهت مناسب، از جلو رفتن بیشتر فک یا رشد آن به سمت جلو جلوگیری کند.

روش‌های درمانی ِ زیبایی

در مواردی که میزان جلوبودن دندان‌های فک پایین خفیف است، بیماران می‌توانند از جدیدترین روش درمان آندربایت با نام تکنولوژی "لیفت صورت" (facelift‌) بهره ببرند. در این روش دندان‌های فک پایین فرم دهی مجدد می‌شوند و روی دندان‌های فک بالا روکش ونیر قرار داده می‌شود و بدین ترتیب دندان‌های فک بالا و پایین به هم نزدیک شده و دندان‌های فک بالا به طور مناسبی روی دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند. در نظر داشته باشید که این روش مشکل جلو بودن فک پایینی را برطرف نمی کند و تنها ظاهر دندان‌های جلویی را بهبود می‌دهد و جلو بودن این دندان‌ها به اندازه‌ی قبل نمایان نخواهد بود. این روش همچنین موجب بهبود نسبی عملکرد فک می‌شود.بعد از این که فاصله‌ی بین دندان‌های بالا و پایین برطرف شدT لازم است که بیمار برای مدتی درمان ارتودنسی را انجام دهد تا دندان‌ها ردبف شوند و لبخند بیمار اصلاح شود و بدین ترتیب درمان بیمار تکمیل و نهایی شود. در مقایسه با روش جراحی، روش‌های غیر جراحی بسیار مقرون به صرفه‌تر هستند، اما انجام این روش‌ها مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا به نتایج دلخواه برسد.  در صورتی که مشکل آندربایت در زمان مناسبی تشخیص داده شده و برای درمان آن اقدام شود، می‌توان از انجام جراحی اجتناب کرد.

روش جراحی

همانطور که قبلا اشاره شد، مشکل آندربایت خفیف در کودکان را می‌توان بدون جراحی درمان کرد. اما آندربایت متوسط و شدید معمولا برای درمان به جراحی نیاز دارد تا بتوان به نتایج دلخواه بیمار دست یافت. در مورد افراد بزرگسال نیز معمولا تنها راه درمان قطعی مشکل آندربایت، انجام جراحی است. این موضوع به این خاطر است که اتخوان‌های فک کاملا رشد کرده و نسبت به دوران کودکی امکان جابجایی و تنظیم کردن آن‌ها بسیار کمتر و محدود است.درمان به روش جراحی توسط  متخصص جراحی‌های فک و دهان انجام می‌شود. هرچند جزئیات انجام هرجراحی به شرایط خاص هربیمار و شدت جلو بودن فک پایینی بستگی دارد، اما به طور کلی در تمامی جراحی‌ها، فک بالا و پایین جا‌به‌جا می‌شوند و فک بالا به سمت جلو و فک پایین به سمت عقب برده می‌شود. در اغلب موارد، بیماران قبل و بعد از جراحی باید تحت درمان ارتودنسی قرار گیرند تا بتوانند به بهترین نتایج درمانی ممکن دست یابند.روش جراحی طبیعتا نسبت به روش غیرجراحی، تهاجمی‌تر است و هزینه‌های انجام آن نیز بیشتر است. این روش تنها راه درمانی ممکن برای بیماران بزرگسال است و از طرف دیگر تاثیر بسیار زیادی بر ایجاد لبخندی زیباتر و ظاهری جذاب‌تر دارد.