درد ارتودنسی ؛ علت و روش های کاهش درد آن

اکثر مردم وقتی در مورد ارتودنسی فکر می‌کنند، اولین چیزی که به ذهنشان می‌رسد درد بسیار زیاد آن است. حتی برخی از افراد فکر می‌کنند که آن‌ها مجبور خواهند شد که هر روز برای صرف وعده غذایی‌شان از یک نی استفاده کنند!
هنگامی‌که بریس‌ها تنظیم می‌شوند، مردم معمولاً برای چند روز اول احساس ناراحت‌ کننده‌ای را تجربه می‌کنند زیرا دندان و دهان به وجود آن‌ها عادت نکرده است. این ناراحتی معمولاً پس از چند روز یا حداکثر یک هفته از بین می‌رود.
افرادی که ارتودنسی دارند گاهی احساس درد یا ناراحتی می‌کنند اما این درد عمدتاً به خاطر وجود جای زخم است و احساس ناراحتی در اثر برخورد براکت به گونه‌ها، دندان و لب‌ها به وجود می‌آید. هنگامی‌که این اتفاق می‌افتد، روش‌های مختلفی وجود دارد که سریعا درد و ناراحتی را برطرف می‌کند.

علت دردهای ارتودنسی

خوشبختانه، اکثریت قریب به اتفاق مشکلات ارتودنسی، مشکلات جزئی هستند، اما همین درد جزئی هم ممکن است باعث ناراحتی یا التهاب شود. به طور کلی، بهتر است تلاش کنید علت را برطرف کنید و سپس با مطب متخصص تماس بگیرید تا یک وقت ملاقات برای شما مشخص شود.

• شل شدن یا شکستن براکت‌ها، بندها یا سیم‌ها اغلب با خوردن مواد غذایی یا آب نبات‌های سفت و چسبنده، یا بازی با براکت ایجاد می‌شود. اگر بند یا براکت هنوز به سیم متصل است، آن را همانگونه رها کنید، و هیچ الاستیکی به آن متصل نکنید! اگر نوار یا براکت شما را اذیت می‌کند می‌توانید آن را با موم ارتودنسی بپوشانید.
• با شروع حرکت دندان‌ها، ممکن است سیمی که آنها را (سیم قوس‌دار) متصل نگهداشته پشت دهان را اذیت و یا گونه‌ها را تحریک کند. شما می‌توانید سعی کنید با استفاده از مداد پاک کن سیم را در یک موقعیت بهتر قرار دهید.
• هنگامی که شما برای چک آپ می‌روید، دندانپزشک شما سیم‌های قوس‌دار را تنظیم خواهد کرد. نگران نباشید زیرا هر بار دندانپزشک سیم‌ها را تنظیم کند، یک گام به سمت داشتن دندان صاف‌تر پیش می‌روید. با این حال، گاهی پس از محکم کردن بریس‌ها ممکن است حرکت تدریجی دندان ناراحتی ایجاد کند. خوشبختانه، راه‌هایی برای کاهش درد وجود دارد.

انواع درد ارتودنسی

خوشبختانه درد یا ناراحتی که پس از محکم شدن براکت‌ها احساس می‌شود معمولا پس از یک یا دو روز فروکش می‌کند، در حالی که برخی از بیماران حتی ممکن است پس از تنظیم براکت هیچ‌گونه عوارض جانبی دردناکی را تجربه نکنند. کسانی که پس از تنظیم براکت احساس درد یا ناراحتی دارند ممکن است عوارض جانبی زیر را تجربه کنند:

• دندان درد
• فک درد
• لثه حساس
• مشکل در غذا خوردن پس از محکم کردن براکت‌ها
• سردرد

آیا جایگزینی برای ارتودنسی جهت کاهش درد آن وجود دارد؟

مینی براکت می‌تواند راه‌حل بهتری باشد

انواع جدیدتری از ابزارهای ارتودنسی به بازار آمده است که به آنها مینی براکت می‌گویند. این براکت‌ها بیشتر شبیه به ریتینرهایی عمل می‌کنند که مردم معمولاً باید بعد از باز کردن ارتودنسی از آنها استفاده کنند.  مینی براکت‌ها در دسته‌ای قرار دارند که جایی بین براکت‌های فلزی کامل و ریتینرهای پلاستیکی قرار می‌گیرند. این براکت‌ها بسیار کوچکتر از همنوعان قدیمی خود هستند. آرک وایر و براکت‌ها در این نوع ارتودنسی نیز استفاده می‌شود ولی در مینی براکت حدود 30 درصد کوچک‌تر هستند و از جنس فولاد ضد زنگی با درجه استحکام بسیار بیشتر ساخته شده‌اند. تا جایی که درد ارتودنسی مدنظر است، این نسخه "مینی" ارتودنسی عمدتاً بخاطر اندازه کوچکترشان، معمولاً درد بسیار کمتری دارند. همچنین کمتر قابل تشخیص هستند و راحت‌تر می‌توان آنها را تمیز کرد.

ارتودنسی متحرک - یکی دیگر از گزینه

با این وجود یکی دیگر از گزینه‌های در دسترس ارتودنسی متحرک هستند. بجای آرک وایر و براکت‌ها، نوع متحرک ارتودنسی از سیستم الاینرهای متحرک شفاف استفاده می‌کند. از آنجایی که این الاینرها فشار را روی مرواریدهای سفید شما می‌آورند، که وظیفه آنها نیز همین است، به احتمال زیاد کمی باعث ناراحتی خواهند شد، ولی معمولاً این ناراحتی بسیار کمتر از الاینرهای قدیمی است، و احتمالاً حتی کمتر از مینی براکت‌ها ایجاد ناراحتی خواهد کرد. ارتودنسی متحرک معمولاً لبه‌های نرمی دارد تا باعث تحریک لثه‌ها یا لپ‌های بیمار نشود.

بریس‌های پروسلین - برای جلوگیری از دردهای عاطفی ارتودنسی

یکی دیگر از گزینه‌های موجود بریس‌های پروسلین می‌باشد. این بریس‌ها بیشتر به دلیل زیبایی آنها انتخاب می‌شود، هرچند باز هم در آنها از آرک وایر و لیگاچور استفاده می‌شود. یکی از نقاط منفی آنها این است که بزرگتر از همنوعان فلزی خود هستند، با این که کمتر در دید هستند و همچنین باید برای مدت طولانی‌تری باید از آنها استفاده کرد. تا جایی که درد ارتودنسی مد نظر است، مزیت عمده آنها این است که درد عاطفی کمتری نسبت به ارتودنسی‌های فلزی ایجاد می‌کنند، مخصوصاً در ابتدای نصب ارتودنسی. با این حال هنوز باید با آرک وایر سر و کله زد ولی نه به اندازه سایر قطعات فلزی که منشأ اصلی مشکلات ارتودنسی هستند.

ریتینرها - دردی که کامل از بین نخواهد رفت

ریتینرها هنگامی وارد بازی می‌شوند که ارتودنسی برای همیشه باز می‌شود. ریتینرها بر دو نوع هستند، متحرک و ثابت، نوع ثابت آن داخل دهان بیمار چسبانده می‌شود. از آنجایی که ریتینرها مقدار مشخصی فشار بر هر دندان وارد می‌کنند، گاهی اوقات باعث درد یا ناراحتی می‌شود، همچون هر ابزار ارتودنسی دیگر. احتمال بروز ناراحتی در هنگامی که از ریتینرهای متحرک استفاده می‌شود بیشتر است، مخصوصاً هنگامی که ریتینر از دهان خارج شده یا داخل دهان گذاشته می‌شود و مخصوصاً اگر بعد از مدتی طولانی دوباره از آنها استفاده شود. همچنین ریتینر می‌تواند بلافاصله پس از تنظیم آنها توسط متخصص ارتودنسی باعث ناراحتی شود. همچون براکت‌ها و بریس‌ها، ریتینرها نیز باید گهگاه تنظیم شوند. هنگامی که به طور منظم از ریتینر استفاده شود، احتمال بروز ناراحتی کمتر خواهد بود.

روش‌های کاهش درد ارتودنسی

مصرف داروهای تسکین دهنده درد ارتودنسی

این کار بدیهی‌ترین راه حل است. مصرف مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن و استامینوفن می‌تواند به کاهش درد آرواره‌ها و لثه کمک کند. این درد عمیق معمولا با تغییر تدریجی دندان در اثر عادت کردن به براکت‌های جدید، ایجاد می‌شود. یکی از بهترین راه حل‌ها استفاده از مسکن‌ها است اما آنها می‌توانند اعتیاد آور باشند؛ اما اگر پزشک شما مقادیر کافی از آنها را برای یک بازه زمانی کوتاه برایتان تجویز کرد، مصرف آنها توصیه می‌شود.

استفاده از موم دندانپزشکی برای درد ارتودنسی

شما می‌توانید موم دندان را در داروخانه‌های محلی پیدا کرده و زمانی که براکت دارید از آن در دهان و دندان‌های خود استفاده کنید. استفاده از موم بر روی لب‌ها، دندان و یا بافت نرم حفره دهان باعث ایجاد یک سد محافظ برای کمک به جلوگیری از درد ناشی از براکت‌ها می‌شود.

تغییر رژیم غذایی و تسکین درد ارتودنسی

افرادی که تازه بریس بر روی دندان‌هایشان نصب شده باید غذاهای نرم بخورند. نمونه‌های خوبی از غذاهای نرم شامل سوپ، پودینگ، مخلوط، پوره سیب زمینی و غذاهای دیگر است. هر گونه مواد غذایی که نیاز به استفاده زیاد از دندان‌ها و جویدن ندارد، مناسب است. پس از محکم شدن براکت‌ها، به احتمال بسیار زیاد دندان‌های شما حساس خواهند شد.

نوشیدن آب سرد

پس از قرارگیری بریس‌ها، هر موقع احساس ناراحتی داشتید، نوشیدن آب سرد به شما کمک می‌کند! دمای سرد باعث ایجاد یک حس کرختی در دهان می‌شود که می‌تواند التهاب لثه‌های دردناک را کاهش دهد.

استفاده از کمپرس یخ

شما می‌توانید درد را نیز با کمپرس یخ درمان کنید، مانند زخمی که به کمی سرد شدن نیاز دارد. درست مثل نوشیدن آب سرد، اعمال کمی فشار سرد به محلی که احساس ناراحتی دارد می‌تواند بطور موثری این ناراحتی دهانی را کاهش دهد.

می‌توانید از بستنی نیز استفاده کنید

بستنی یکی دیگر از راه‌حل‌هایی ضروری است که به برطرف کردن درد ارتودنسی کمک می‌کند. توصیه می‌شود چند تکه بستنی را بلافاصله پس از نصب ارتودنسی روی دندان بخورید. بستنی بعنوان عنصر اصلی در تسکین درد شدید ناشی از ورم لثه‌ها عمل می‌کند. بستنی حس سرما را در دهان ایجاد می‌کند. بنابراین، بیمار بهتر است دو یا سه بار در روز بستنی مصرف کند تا تسکین چشمگیری برای او ایجاد نماید.

 استفاده از داروی بی حس کننده خوراکی

داروهای ضد دردی، مثل ژل بنزوکائین یا Anbesol و اوراژل وجود دارند که می‌توانید از آنها مستقیما روی لثه‌ها و دندان‌ها استفاده کنید. شما می‌توانید این ژل بی‌حس کننده را با انگشت خود یا یک گوش پاک کن روی محل قرار دهید. هرچند ممکن است این ژل طعم خوبی نداشته باشد، اما خیالتان راحت باشد که دهان را بی‌حس کرده و درد پس از محکم کردن براکت را کاهش می‌دهد.

مرتب دهان خود را با آب گرم و شور بشویید

هنگامی که بعد از استفاده از بریس‌ها روی دندان احساس درد شدیدی کردید، باید یک لیوان آب تمیز را گرم کنید، یک الی دو قاشق نمک را در آن حل کرده و آن را در دهان قرقره کنید. نمک چند عنصر درمان کننده ذاتی دارد که به التیام زخم‌های فک و لثه‌ها کمک می‌کند. نمک همچنین بعنوان یک کاتالیزور در تسریع فرآیند التیام بخشی زخم‌ها عمل می‌کند.

برای جلوگیری از آسیب براکت‌ها، از دهان‌شویه‌ای که متخصص ارتودنسی شما آن را تایید کرده استفاده کنید.

از نوارهای لاستیکی کشی استفاده کنید

اگر روی دندان‌هایتان بریس‌های معمولی دارید باید روی بریس‌ها، نوارهای لاستیکی کشی وجود داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که این نوارها از جنس خوب هستند زیرا نوارها می‌توانند دردی که پس از تنظیم براکت‌ها ایجاد می‌شود را کاهش دهد.

لثه‌هایتان را ماساژ دهید

ماساژ لثه‌ها یکی دیگر از داروهای موثر در درمان درد براکت است. نیاز نیست ماساژور این کار را برایتان انجام دهد! کافی است از یکی از انگشتان خود استفاده کرده و به آرامی اطراف لثه‌هایتان را ماساژ دهید. برای کسب نتیجه بهتر، قبل از ماساژ، با یک قطعه یخ به لثه‌ها ضربه بزنید. این کار تورم لثه‌های متورم را کاهش می‌دهد.

تمرین کنید بهداشت دندان را بهتر رعایت کنید

باور کنید یا نه، بیشتر درد تجربه شده توسط افرادی که براکت دارند در اثر بهداشت نامناسب دهان و دندان ایجاد می‌شود! برای یادآوری به همه افرادی که از بریس استفاده می‌کنند می‌گوییم که: هنگامی که از بریس استفاده می‌کنید، تمیز کردن دندان‌ها به تنهایی کافی نیست. شما باید بریس‌ها را نیز کاملا تمیز کنید! براکت و سایر اجزای دندان لکه‌های حاصل از جویدن غذا و نوشیدن مایعات را جذب می‌کنند که می‌توانند باعث ایجاد پلاک و لکه در دندان شوند.

موارد بهداشتی دهان و دندان برای کاهش درد ارتودنسی شامل موارد زیر می باشد:

صبور باشید

اگر ناراحتی خفیفی دارید، همیشه به یاد داشته باشید که ناراحتی موقتی است و خود به خود از بین می‌رود. همچنین، پس از برداشتن براکت خواهید دید که هر گونه ناراحتی که تحمل می‌کردید ارزشش را داشت. هزینه تحمل ناراحتی، یک لبخند زیباست.

با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید

اگر درد پس از چند هفته از بین نرفت، با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید. او بهترین روش برای کاهش هر دردی که شما دارید را می‌داند. بله براکت‌‌ها می‌توانند باعث ایجاد کمی درد آزار دهنده شوند اما با بکار بستن از برخی توصیه‌ها، می‌توانید این مرحله را پشت سر گذاشته و سفر خود در جهت داشتن دندان‌هایی صاف را ادامه دهید.